i
+
Monika Wachowicz
Studio Ciała i Emocji
email:
facebook: @studiowachowicz
telefon: +48 515 921 993
adres: Katowice, Poland

LA FIN

Instalacja performatywna Moniki Wachowicz i Jarosława Freta

Performans „La Fin" dotyczy głęboko rozumianej ekologii kultury czy też - mówiąc za Jerzym Grotowskim - ekologii międzyludzkiego. To nie tylko ekologia zachowań, mikro - i makrorytuałów, lecz przede wszystkim ekologia środowiska komunikacyjnego i prawa do wyrażania siebie wobec innych, co z jednej strony stanowi fundament kultury zachodniej, jakim jest personalizm, z drugiej - nakazuje pamiętać, iż stwarzamy się każdorazowo „w" i „dzięki" kontaktowi z drugim człowiekiem.

fot. © 2025 Dawid Linkowski

W performansie wykorzystanych jest kilka początkowych, kilkusekundowych fragmentów utworów stanowiących kanon kultury muzycznej Zachodu.

Działania w trakcje performansu będą swoistym aktem Ablucji.

La Fin cytuje pierwszy rozdział La Société du spectacle Guya Deborda, kończąc go jednym brakującym zdaniem: „Wojna pozostaje niezrównana wśród wszystkich spektakli".

fot. © 2025 Agata Fułat

Koncepcja: Jarosław Fret i Monika Wachowicz
Ruch sceniczny, kostiumy i wykonanie: Monika Wachowicz

Muzyka: „Adagio for Strings" Samuela Barbera
Tekst: fragmenty Ewangelii Tomasza oraz „Społeczeństwa spektaklu" Guya Deborda
Muzyka na żywo: Jakub Karpoluk (japoński bęben ko-tsuzumi)
Dziewczynka: Amelia Helena Mazur
Video: Jarosław Siejkowski

Czas: 40 min

fot. © 2025 Dawid Linkowski

Premiera Katowicka odbyła 25.02.26 się w Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach. W roli dziewczynki wystąpiła Hanna Kusztal.

Dotychczasowe prezentację instalacji performatywnej:

fot. © 2025 Agata Fułat
fot. © 2025 Dawid Linkowski

"...Z kolei „La Fin” to nowy projekt sceniczny studia Wachowicz/Fret po prezentowanych w ostatnich latach: „Szeolu”, „Granicy”, „Medeach”, „Siedem” i „Kairosie”. Spektakl w materiałach promocyjnych określany jest jako „instalacja perfomatywna” (to typ dzieła sztuki, które łączy elementy instalacji, trójwymiarowego dzieła sztuki, które jest umieszczane w określonej przestrzeni, z aktywnymi działaniami, przedstawiane na żywo przed publicznością). Co jest instalacją w „La Fin”? Stół i krzesła dla zaproszonych gości znajdujące się w basenie wypełnionym wodami zapomnienia? Fotel bujany, rekwizyt prologu i epilogu poruszany – dla odmiany – poruszeniami pamięci (mistrzyni ceremonii)? Ekrany ulokowane bokiem do widowni, przodem do siebie, na których wyświetlają się dialogi biblijne i rozważania o istocie i naturze spektaklu (Grotowski, Debord). Czy wreszcie my sami, zmierzający na zebranie, przechodzący rytuały oczyszczenia/wtajemniczenia (religia i filozofia), oglądający swoje własne odbicia w czarnej wodzie pod stopami. Własne echa. Jest taki piękny, zarazem kulminacyjny moment we „Wszystkich porankach świata” Alaina Corneau – wszak wszystkie dialogi do tego finału zmierzają – kiedy główny bohater w końcu rozwiązuje problem i tajemnicę praxis. „Muzyka jest dla umarłych”, muzyka jest dla cieni. Dla niewypowiedzianego żalu, bezgłośnego lamentu, który jest jak echo (najlepiej echa niosą wieczorne, nienaruszone tafle wody). Nie sposób jest połączyć wszystkie elementy wizualne, muzyczne i tekstowe „La Fin” w całość. Może odbierać spektakl tylko we fragmentach, tak jak we fragmentach wybrzmiewa muzyka (i nagle się kończy, urwana tak szybko jak nić żywota).

Monika Wachowicz jest sugestywna, skupiona jak na mistrzynię ceremonii przystało, jak na ostatnią wieczerzę przystało, jak na spektakl odgrywający bez końca (taki paradoks) tę samą historię przystało. Również historię teatru początku, pierwszego spektaklu (bęben kotsuzumi, nieodłączny element japońskiego teatru N?). Pierwszy raz w życiu, o ile mnie przeczucie nie myli, dotarła do mnie ta oczywistość: teatr ma w sobie moc łączenia wątków, nici, intuicji, ceremonii rozproszonych i zagubionych w czasie. Jeśli teatr odkrywa tę moc (i pieśń, która go porusza), mówi wtedy o rzeczach najważniejszych i najgłębszych..."

Radek Kobeirski. PRZEŚWIETLENIA, REZONANSE, PRAKTYKI UWAŻNOŚCI. XXXI Festiwal Sztuk Perfomatywnych A Part. Czerwiec 2025

Projekt finansowany przez TEATROGRANTY 2024, Katowice Miasto Ogrodów, Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, Monika Wachowicz Studio Ciała i Emocji oraz Studio Wachowicz/Fret


Zdjęcie w tle © 2025 Dawid Linkowski